به گزارش خبرگزاری حوزه، کتاب «معرفت و عرفان» اثر حجت الاسلام والمسلمین محمدباقر شریعتی سبزواری به همت مؤسسه بوستان کتاب در ۳۱۲ صفحه منتشر شد.

کتاب پشی رو عهده دار بحث درباره دو مقوله همه در گستره دانایی محوری، یعنی «معرفت» و «عرفان» است؛ یکی درباره مطلقِ معرفت و چیستی، انواع، اهمیت، آفات، موانع و منابع آن، و دیگری در خصوص شناخت و دریافت های قلبی و شهودی.

در این کتاب، از برخی برداشت های سطحی و معمولاً کلاه بردارانه و عوام فریبانه پرده برداری شده است و عقل و دین و عرفان و معرفت به خوبی در آن سازگارند؛ چنان که هیچ کدام پیش پای دیگری ذبح نشده اند. توحید نیز به منزله تکیه گاه و مقصد عقل و عرفان، جایگاه بنیادین دارد.

ساختار اثر

کتاب حاضر در دو بخش تألیف شده است؛ در بخش اول که به مبحث «معرفت» اختصاص یافته، ضمن اشاره به هدایت عقلانی و غریزی و اهمیت علم و معرفت از نظر عقل و دین، به نقش دین در معرفت انسان و ویژگی ساختاری نوع انسانی پرداخته شده است.

نویسنده در ادامه این فصل، به جهان بینی رئالیزم (واقع گرا) می پردازد و سپس، حضور مذهب در تمام ادوار تاریخی را مورد بررسی قرار داده و فرق ملاک و معیار شناخت، تبیین و علت احتیاج به علم منطق تشریح شده است؛ همچنین، منشأ خطای ذهن از نظر قرآن، بیان شده و به کانون های علمی و منابع معرفتی (طبیعت و علوم تجربی، عقل و دل، الهام و اشراق، مکاشفه یا کشف شهود، سحر و کهانت، سحر و جادو، عقل و برهان، علوم تجربی و روان شناسی، علوم نقلی و تاریخی، علوم اعتباری و عقلایی، علوم غریبه، حس ششم یا تله پاتی، فال و کف بینی، حفر و جامعه، استخاره و تفأل به قرآن و تسبیح، قرعه در مکتب اسلام و...) اشاره شده است.

«آفات و موانع معرفت» از دیگر مباحث بخش اول این اثر است که این موانع و آفت ها در دو قسم درونی و بیرونی تشریح شده است.

در دومین و آخرین بخش از کتاب مذکور که به «عرفان» می پردازد، ضمن تعریف عرفان و اشاره به عرفان عملی و نظری و خاستگاه و اصالت عرفان، به بنیانگذار عرفان اسلامی پرداخته شده و ماهیت و گستره معرفت عرفانی تبیین و ملاک های عرفان مثبت تشریح شده است.

سپس، مراحل سلوک و تزکیه تبیین و با اشاره به عرفان شهید مطهری، جهان بینی عرفانی نیز مطرح شده و در پایان، مسئله عشق در عرفان نگارش یافته است.

برشی از اثر

* ملاک های عرفان مثبت

در عصر عجیب و غریب کنونی، مکتب ها و فرقه های فراوانی ادعای عرفان و سلوک و توجه به ماورای طبیعت و کسب قدرت های روحی دارند و از عرفان هندی گرفته تا عرفان مسیحی و کلیمی و مکتب هایی چون یوگا و غیره، بسیاری از آنان بدون توجه به مبدأ و معاد یا الزام به ادیان واقعی الهی، به ویژه اسلام و تشیع، خلسه هایی روحی و بروز بعضی کارهای خارق العاده مثل خوردن آتش و ریاضت های نامعقول، بلکه نامشروع تحمل کردن را پیشه کرده و نامش را «عرفان» گذاشته و مریدان را به خضوع بیش از حد و پابوسی خویش کشانده اند. از همه خطرناک تر آن است که برخی از آنان به این شیوه صبغه مذهبی و رنگ اسلامی می دهند و اذکاری چون «هو حق» را که مرجع ضمیرش مرشد یا حضرت علی(ع) است، به زبان می آورند.

سالکانی که سلوکشان بر اساس معیارهایی است که در کتاب خدا و سنت پیامبر(ص) و دیگر امامان معصوم(ع) آمده، در گروه «عرفان مثبت» قرار دارند. عرفان اسلامی مجموعه ای از عشق، محبت و خشم و نفرت ها و آمیزه ای از بسیج امکانات در راه یاری اولیای خدا علیه دشمنان اوست. در این راه، پیروان راستین اسلام، دستورهای همه جانبه اسلامی را پذیرفتند و دنیا را وسیله و مزرعه ای برای آخرت ساختند.

از این رو، باید با ارائه ملاک های عقلانی و مدارک قرآن و سنت، مرز میان عرفان سازنده و عرفان مخرب را مشخص نماییم و انسان های پاک، به ویژه جوانان معنویت خواه را با این معیارها آشنا کنیم.

مهم ترین ملاک های عرفان مثبت عبارتند از: دین شناسی، التزام به شریعت، انتخاب دین و مذهب صحیح، علم آموزی، عقل گرایی و خردورزی، تلاش اقتصادی و اجتماعی، کرامت نفس، کتمان سرّ.

علاقه مندان برای بهره مندی از تخفیف ۱۰ درصدی خرید این کتاب می توانند به سایت مؤسسه بوستان کتاب به آدرس www.bustaneketab.ir مراجعه کنند.